(Μάρκ. θ΄, 17-31)

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἄνθρωπός τις προσῆλθε τῷ Ἰησοῦ γονυπετῶν αὐτῷ καὶ λέγων· Διδάσκαλε, ἤνεγκα τὸν υἱόν μου πρὸς σέ, ἔχοντα πνεῦμα ἄλαλον. καὶ ὅπου ἂν αὐτὸν καταλάβῃ, ῥήσσει αὐτόν, καὶ ἀφρίζει καὶ τρίζει τοὺς ὀδόντας αὐτοῦ, καὶ ξηραίνεται· καὶ εἶπον τοῖς μαθηταῖς σου ἵνα αὐτὸ ἐκβάλωσι, καὶ οὐκ ἴσχυσαν. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς αὐτῷ λέγει· Ὦ γενεὰ ἄπιστος, ἕως πότε πρὸς ὑμᾶς ἔσομαι; ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν; φέρετε αὐτὸν πρός με. καὶ ἤνεγκαν αὐτὸν πρὸς αὐτόν. καὶ ἰδὼν αὐτὸν εὐθέως τὸ πνεῦμα ἐσπάραξεν αὐτόν, καὶ πεσὼν ἐπὶ τῆς γῆς ἐκυλίετο ἀφρίζων. καὶ ἐπηρώτησε τὸν πατέρα αὐτοῦ· Πόσος χρόνος ἐστὶν ὡς τοῦτο γέγονεν αὐτῷ; ὁ δὲ εἶπε· Παιδιόθεν. καὶ πολλάκις αὐτὸν καὶ εἰς πῦρ ἔβαλε καὶ εἰς ὕδατα, ἵνα ἀπολέσῃ αὐτόν· ἀλλ’ εἴ τι δύνασαι, βοήθησον ἡμῖν σπλαγχνισθεὶς ἐφ’ ἡμᾶς. ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ· Τὸ εἰ δύνασαι πιστεῦσαι, πάντα δυνατὰ τῷ πιστεύοντι. καὶ εὐθέως κράξας ὁ πατὴρ τοῦ παιδίου μετὰ δακρύων ἔλεγε· Πιστεύω, Κύριε· βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ. ἰδὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς ὅτι ἐπισυντρέχει ὄχλος ἐπετίμησε τῷ πνεύματι τῷ ἀκαθάρτῳ λέγων αὐτῷ· Τὸ πνεῦμα τὸ ἄλαλον καὶ κωφὸν, ἐγὼ σοι ἐπιτάσσω, ἔξελθε ἐξ αὐτοῦ καὶ μηκέτι εἰσέλθῃς εἰς αὐτόν. καὶ κράξαν καὶ πολλὰ σπαράξαν αὐτόν ἐξῆλθε, καὶ ἐγένετο ὡσεὶ νεκρός, ὥστε πολλοὺς λέγειν ὅτι ἀπέθανεν. ὁ δὲ Ἰησοῦς κρατήσας αὐτὸν τῆς χειρὸς ἤγειρεν αὐτόν, καὶ ἀνέστη. Καὶ εἰσελθόντα αὐτὸν εἰς οἶκον οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ἐπηρώτων αὐτόν κατ’ ἰδίαν, ὅτι ἡμεῖς οὐκ ἠδυνήθημεν ἐκβαλεῖν αὐτό. καὶ εἶπεν αὐτοῖς· Τοῦτο τὸ γένος ἐν οὐδενὶ δύναται ἐξελθεῖν εἰ μὴ ἐν προσευχῇ καὶ νηστείᾳ. Καὶ ἐκεῖθεν ἐξελθόντες παρεπορεύοντο διὰ τῆς Γαλιλαίας, καὶ οὐκ ἤθελεν ἵνα τις γνῷ· ἐδίδασκε γὰρ τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς ὅτι Ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοται εἰς χεῖρας ἀνθρώπων, καὶ ἀποκτενοῦσιν αὐτόν, καὶ ἀποκτανθεὶς τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἀναστήσεται.

Ερμηνεία:

Οι επιβουλές των δαιμόνων εναντίον του άνθρωπου είναι πολλές. Πολύ περισσότερες όμως είναι oι ευεργεσίες του Θεού στον άνθρωπο. Εάν δεν ερχόταν ο Θεός να γίνει σύμμαχος του ανθρώπου, θα καταστρεφόταν το γένος μας, επειδή το πολιορκεί ασταμάτητα ο πονηρός. Δεν υπήρχε καιρός και χρόνος που να μας είχε αφήσει ελεύθερους και ανεπηρέαστους ο διάβολος. Είναι ο κατ’ εξοχήν δημιουργός και αίτιος όλων των συμφορών μας, γράφει ο Θεοφάνης ο Κεραμέας. Ο Κύριος σήμερα κατήργησε τη δύναμη του αντιδίκου της σωτηρίας μας, θεραπεύοντας το παιδί του ολιγόπιστου πατέρα.

Η ολιγοπιστία είναι άρρωστη πνευματική κατάσταση
Πράγματι ο πατέρας ήταν ολιγόπιστος κι αυτό ήταν ένας λόγος που oι μαθητές του Χριστού δεν μπόρεσαν να θεραπεύσουν το παιδί. Ναι μεν πήγε σ’ αυτούς για να το θεραπεύσουν, αλλά μέσα του δεν πίστευε ακράδαντα ότι μπορούν. Φαίνεται αυτό κι από τα λόγια του: «…εἶπον τοῖς μαθηταῖς σου ἵνα αὐτὸ ἐκβάλωσιν καὶ οὐκ ἴσχυσαν» (Μάρκ. 9, 18), δηλαδή απλώς το έφερε στους μαθητές και τους είπε απλά και άχρωμα να τον θεραπεύσουν. Δεν ικέτευσε, δεν παρακάλεσε, δεν έκλαυσε για το παιδί του, όπως π.χ. η Χαναναία γυναίκα για τη θυγατέρα της που ήταν κι αυτή δαιμονισμένη. Ο Χριστός με την ένσαρκη παρουσία Του αναγκαζόταν να συναναστρέφεται και με μη αγαθούς ανθρώπους, προκειμένου να τους διορθώσει. Για τον Χριστό δεν ήταν τόσο βαρύ γεγονός ο Σταυρός Του, αυτό μάλλον επιθυμητό ήταν, όσο το να είναι ανάμεσα σε αμαρτωλούς- «το είναι μετ’ αυτών βαρύ», τονίζει ο άγιος Κύριλλος. Ο πατέρας του νέου ήταν και άπιστος και διεστραμμένος. Βέβαια δεν πλασθήκαμε από τον Θεό κακοί, μας έκανε όμως έτσι η αμαρτία. Λαθραία μπήκε η αμαρτία στον άνθρωπο και τον αλλοίωσε.

Το πρόσωπο του δαιμονισμένου παιδιού

Το πρόσωπο του δαιμονισμένου παιδιού είναι τραγικό. Το δαιμόνιο που κατέλαβε τον νέο ήταν φοβερό. Έμοιαζε σαν ένα μεγάλο βουνό που χρειαζόταν πίστη για να το μετακινήσει κάποιος, όπως λέγει ο ευαγγελιστής Ματθαίος (17, 20). Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς το ονομάζει «παγχάλεπον». Ενεργούσε επάνω του κατά την περίοδο της σελήνης και του είχε αφαιρέσει την ομιλία και την ακοή. Άλλο πράγμα ο ψυχοπαθής κι άλλο ο δαιμονισμένος. Ο ένας πάσχει από αρρώστια κι ο άλλος από τη δαιμονική επήρεια. Ο δαιμονισμένος έχει προβλήματα που δημιουργούνται από τον διάβολο, ενώ ο ψυχοπαθής από την αλλοίωση σωματικών του λειτουργιών.

Η θεραπεία του νέου

Ο Χριστός για να διαλύσει την ψευδή εντύπωση του πλήθους πως και ο ίδιος είναι ανίκανος να θεραπεύσει το παιδί, όπως και οι μαθητές του, αμέσως διέταξε το δαιμόνιο να βγει και να αναχωρήσει• «ἔξελθε ἐξ αὐτοῦ καὶ μηκέτι εἰσέλθῃς εἰς αὐτὸν» (Μαρκ. 9, 25). Ο Κύριος είχε εξουσία θεοπρεπή, όχι όπως oι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι. Ως κυρίαρχος και δεσπότης συμπεριφερόταν στους δαίμονες, γιατί ήθελε να μας απαλλάξει από την επήρειά τους. Μας έδωσε και τα όπλα να τους πολεμήσουμε, δηλαδή την προσευχή και τη νηστεία (9, 29).

Τα πάθη του ανθρώπου

Τα πάθη, oι αμαρτίες μας και οι δαιμονικές επήρειες μοιάζουν σαν μεγάλα βουνά. Τέτοιες καταστάσεις είναι ο θυμός, οι σαρκικές επιθυμίες, η αρχομανία κ.λπ. Όλα αυτά έχουν φοβερή στερεότητα κι αντοχή μέσα μας. Ο διάβολος είναι το όρος της υπερηφανείας. Μας χρειάζεται πίστη, για να έχουμε παρρησία στον Θεό και για να δώσουμε το δικαίωμα στον Κύριο να ενεργήσει ευεργετικά επάνω μας. Η μικρή ζωντανή πίστη θα μετακινήσει όλα τα πονηρά υψώματα μέσα μας. Δεν είναι σωστό να τρέφουμε ολιγοπιστία απέναντι στον Χριστό και τη διδασκαλία του. Όσο πιο ταπεινοί είμαστε, τόσο πιο πολύ μας τειχίζει η χάρη του Θεού και μας προστατεύει από την ενέργεια του διαβόλου.

Αγαπητοί αδελφοί, ας ικετεύσουμε τον Θεό να μας καθαρίσει από τα πάθη, όπως καθάρισε τον νέο του Ευαγγελίου. Αμήν.

Μητροπ. Εδέσσης Ιωήλ, Ο επιούσιος Άρτος